Często podczas pierwszych konsultacji w sprawach rozwodowych pada pytanie czy rozwodzić się z orzeczeniem o winie czy bez, jakie będzie to miało skutki na przyszłość? Oczywiście pierwsza zasadnicza różnica to czas trwania procesu rozwodowego. Zakładając brak porozumienia małżonków czy to w kwestii winy w rozkładzie pożycia czy jej braku, postępowanie będzie długie i zazwyczaj burzliwe. Strony muszą nastawić się na rozbudowane postępowanie dowodowe, zwłaszcza w zakresie przesłuchiwania świadków mających wiedzę na temat sytuacji małżeńskiej Stron. Natomiast z dużym prawdopodobieństwem, porozumienie małżonków prowadzić może do zakończenia nieprawomocnie sprawy już na pierwszej rozprawie (o ile obie Strony stawią się na pierwsze posiedzenie i nie zmienią zdania).

A co z możliwością żądania alimentów? Alimenty na dzieci są niezależne i wina małżonka nie ma tu znaczenia. Inaczej rzecz ma się przy alimentach na żonę / męża. Wyroki rozwodowe w zakresie winy, z którymi spotykamy się na sali sądowej to: rozwód bez orzekania o winie (1), z orzekaniem o wyłącznej winie jednego z małżonków (2) lub z orzekaniem o winie obojga małżonków (3). Trzeba uświadomić sobie, że łączą się z nimi odmienne skutki na przyszłość.

W przypadku gdy rozwód zostaje orzeczony z wyłącznej winy męża (2), żona będzie mogła żądać alimentów od męża, czyli tzw. środków utrzymania w zakresie odpowiadającym jej usprawiedliwionym potrzebom nie tylko w trakcie sprawy rozwodowej, ale i później. Sąd będzie przy tym badał jakie są możliwości zarobkowe i majątkowe męża. Co istotne żona nie musi znajdować się w niedostatku a wystarczy, że będzie w stanie wykazać, że z powodu rozwodu jej sytuacja finansowa pogorszyła się w porównaniu z tą jaką miałaby gdyby do rozwodu nie doszło a małżeństwo  funkcjonowało by prawidłowo.

W sytuacji gdy zapada wyrok bez orzeczenia o winie lub z orzeczeniem o winie obojga małżonków (1, 3) i nikt nie został uznany za wyłącznie winnego rozkładu pożycia, małżonek który znajduje się w niedostatku, może żądać od drugiego małżonka rozwiedzionego alimentów. Różnica z przypadkiem poprzednim (2) polega na tym, że trzeba wykazać swój niedostatek oraz to że stan ten występuje, ponieważ nie jesteśmy w stanie własnymi siłami zaspokoić swoich usprawiedliwionych potrzeb. Oczywiście tu również sąd ustali jakie są usprawiedliwione potrzeby uprawnionego oraz możliwości zarobkowe i majątkowe zobowiązanego współmałżonka.

Kiedy możesz złożyć wniosek? zasadniczo na każdym etapie postępowania, ale tylko przed sądem pierwszej instancji, bez względu na to czy jesteś powodem czy pozwanym. Rozstrzygnięcie o alimentach nie jest obligatoryjną częścią wyroku rozwodowego. Roszczenie o alimenty pomiędzy małżonkami nie podlega opłacie sądowej w momencie jego zgłoszenia, ale dopiero w orzeczeniu kończącym postępowanie w instancji, sąd pobierze od małżonka zobowiązanego opłatę stosunkową od zasądzonego roszczenia.